Theater is essentieel

Acteurs zijn eigenlijk maar gekke mensen. We hebben behoefte aan applaus en ontmoeting met het publiek. We worden letterlijk geamputeerd als je dat van ons afneemt. Sommigen kunnen zich in deze tijd prima redden met stemmenwerk, filmklussen of andere alternatieven, maar uiteindelijk missen we die ontmoeting allemaal gewoon heel erg.

Relativeren

De allereerste lockdown was voor mij vooral een soort wake-up call. Ik schrok ervan dat ik ineens een beroep had dat niet essentieel was. De hele tijd dacht ik: dat wat ik doe, is niet essentieel in een noodsituatie. Ik vond dat heel erg.

Wat wij doen is het leven wat vrolijker maken, zinvoller misschien wel. Opbeurender.

Wat wij doen is het leven wat vrolijker maken, zinvoller misschien wel. Opbeurender. Juíst iets diepgaander. En dat was dan ineens niet essentieel. Ik snap dat iemand in de zorg een veel essentiëler beroep heeft en dat moet je ook niet met elkaar vergelijken. Maar ik heb hier in het begin wel last van gehad. Later kon ik dat gelukkig beter relativeren.

Klaarstaan

Ik moet toegeven: de hele tijd klaarstaan, is slopend. Intens. In het begin was ik telkens verdrietig als iets niet doorging, maar bij de zoveelste keer bijna opgelucht. Je weet ook niet altijd meer waar je het vandaan moet halen. Het blijft spannend, maar je kunt niet anders dan je erop storten. Met z’n allen repeteren, opnieuw teksten leren.

Dat doen we nu ook weer voor de voorstelling die we vorig jaar niet hebben kunnen spelen. De wereld ging toen op slot in de week dat we zouden gaan spelen. We hebben de tour steeds iets uitgesteld. Zo ging dat maar door. Uiteindelijk hebben we de hele tournee moeten afzeggen. Soms is het gewoon niet te doen om het niet te doen, maar ook niet te doen om het wel te doen.

Herwaardering

Aan het begin van het seizoen merkte ik dat het publiek heel huiverig was om het theater te bezoeken. Ik denk dat dat niet eens te maken had met angst, maar vooral met overprikkeling. Het is nogal wat, dat we ons zo hebben geïsoleerd van de samenleving. Aan de andere kant is er ook iets bijzonders gebeurd.

Middenin de lockdown speelden wij op middelbare scholen. Er was heel veel respect voor het moment, de performers en het publiek.

Middenin de lockdown speelden wij op middelbare scholen. We merkten hier een ontzettende herwaardering van een live optreden, omdat er nauwelijks fysiek onderwijs was. Er was heel veel respect voor het moment, de performers en het publiek. Dat vind ik heel mooi. Op scholen spelen we gelukkig nog steeds veel. Heel fijn, want daardoor is een groot deel van onze acteurs weer lekker aan het werk.

Gelukkig houden

Onderling hebben we veel contact gehouden. In de lockdown zaten alle acteurs thuis. Daarom zijn we de hele foyer met elkaar gaan schilderen. We hebben daarnaast maakopdrachten gegeven aan de mensen die geen werk hadden. Zo konden ze zelf, thuis, een performance gaan maken.

We wilden de community van mensen, die aan elkaar hangt van zzp’ers, ten eerste aan het werk en ten tweede gelukkig houden. Dat ze nog met hun vak bezig zijn en zich niet allemaal laten omscholen.

Als we mensen niet aan het werk kunnen houden in de fase dat er niks te doen is, zijn we ze na afloop kwijt.

Technici hebben bijvoorbeeld voor een groot deel ander werk gekregen en nu is het dus heel moeilijk om technici te vinden. Als we mensen niet aan het werk kunnen houden in de fase dat er niks te doen is, zijn we ze na afloop kwijt. We hebben de taak en verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat onze sector overeind blijft.

Empathie vergroten

Hoe dan ook blijf ik alles zonnig tegemoetzien. Ik denk elke keer: we hebben het ergste nu wel achter de rug. Achteraf zeggen we soms dat we dicht hadden moeten gaan. Dan waren we nu niet allemaal zo moe. Maar we blijven doorwerken en paraat staan. Dat is de enige manier om er mee om te gaan.

Die ene voorstelling die je prikkelt in het nadenken over andere mensen, je empathie vergroot. Juist dat is nodig.

Ik denk namelijk nog steeds dat het wél essentieel is wat we doen. Juist in deze tijd is een uitje van levensbelang. Ik merk bij mezelf dat ik door de lockdown een soort tijdsverdichting heb, omdat er niets gebeurde. Zo wil niemand zijn leven herinneren. Die ene voorstelling die invloed heeft op je gemoedstoestand of fantasie, die herinner je je. Die ene voorstelling die je prikkelt in het nadenken over andere mensen, je empathie vergroot. Juist dat is momenteel broodnodig. Dat mensen zich weer verdiepen in elkaar.