Voor mij is overal een vraagteken

“Ik heb mijn bril niet bij me. Mijn handschrift is niet te lezen of ik onthoud het wel”, vaak zijn het smoesjes, zegt Johan. Smoesjes van mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.

Zelf gebruikte hij deze smoesjes jarenlang en zo kwam het dat niemand in zijn omgeving wist wat er echt speelde. Een vervelend voorval zorgde ervoor dat hij open kaart moest spelen en daar is hij nu heel dankbaar voor. Want hij is de schaamte voorbij en de wereld ligt weer open.

Taalambassadeur

Het eerste moeilijke woord dat ik leerde was ‘Taalambassadeur’. Ik was zo trots toen ik een paar maanden geleden kon lezen. Ik heb mijn hele leven moeite gehad met lezen en schrijven. Op school kende ik de A wel, en ook de B, maar het samenvoegen van letters, dat lukte me niet. Dat een OE bestaat uit een O en een E, ik leer het nu.

Op school kende ik de A wel, en ook de B, maar het samenvoegen van letters, dat lukte me niet.

Ik kan me niet herinneren dat er aandacht aan werd besteed, op school niet en thuis ook niet. Mijn moeder sprak zelf ook slecht Nederlands. In plaats van half negen zei ze hap negen. Bijlessen waren er niet. En ik vind niet dat er veel veranderd is. Ik ken in mijn wijk jongeren in dezelfde situatie.

Alles vragen

Als je niet of moeilijk kan lezen en schrijven dan moet je alles vragen. Mensen zeggen dan: ’Je weet toch wel….’ Nee, dat weet ik dus niet. Voor mij is overal een vraagteken. In de supermarkt ‘las’ ik altijd de plaatjes op de verpakkingen.

Mensen die slecht lezen en schrijven hebben vaak een enorm goed geheugen.

Ik ben dol op gebonden jus, maar op een dag hadden ze de verpakking veranderd. Dan kan ik het dus niet meer vinden. Ik heb het toen gevraagd en iemand heeft het voor me gepakt. Daarna vergeet ik die verpakking echt niet meer! Mensen die slecht lezen en schrijven hebben vaak een enorm goed geheugen. Je zal wel moeten want anders zit je keer op keer in de puree.

Boetes

Ook de weg vinden als je ergens een afspraak hebt. Ondertitels op TV lezen. Een agenda bijhouden. Ik deed het allemaal niet. Ook mijn brievenbus maakte ik niet open. Waarom zou ik?! Ik kon die post toch niet lezen. Dat heeft me veel boetes opgeleverd.

Ik wist dat ik mijn geheim zou moeten vertellen voor een logisch verhaal.

Het ging mis toen bekenden die me zeiden te helpen met de computer ineens gebruik bleken te maken van mijn spaarbankpasje. Ik ben met lood in mijn schoenen naar het politiebureau gegaan voor aangifte. Ik wist dat ik mijn geheim zou moeten vertellen voor een logisch verhaal.

Ik ben er supergoed geholpen. Ze zeiden tegen me: “Johan, je ziet wat er gebeurt, neem nou de energie en ga leren!” Toen kreeg ik de kracht om mijn schaamte aan de kant te zetten en ben ik naar school te gaan.

Kansen mislopen

Mijn administratie is op orde gebracht door Britt van het buurtteam, haar naam zal ik nooit vergeten. En ik ben naar school gegaan, eerst naar het ROC en nu zit ik bij PRAGO. Als je niet kan lezen en schrijven schakel je jezelf uit en daarmee loop je kansen mis.

Ik wilde bijvoorbeeld altijd op vakantie, maar dat kon nooit. Een paar maanden geleden ben ik voor het eerst gegaan, naar Thailand, en die vakantie vergeet ik nooit meer, ik kreeg er zoveel energie van!

Ik ben onafhankelijk en voel me zekerder. Ik ben nu echt gelukkiger, iets wat ik al die tijd gemist heb.

Mijn leven is enorm veranderd. Ik durf meer. Ik ben onafhankelijk en voel me zekerder. Ik ben nu echt gelukkiger, iets wat ik al die tijd gemist heb. Ik neem de trein naar Amsterdam. En kan zelf uitzoeken hoe laat en van welk spoor mijn trein vertrekt. Ik bezoek een museumpje, ga even de stad in en op de terugweg lees ik wat in het boek dat ik van de bieb leende.