Lieve vriend, waarom?

Zo’n vijfentwintig jaar geleden leerden we elkaar kennen tijdens onze studie in Utrecht. De studententijd met jou was nooit saai en dat geldt ook voor bijna alle momenten die ik de afgelopen vijfentwintig jaar met jou mocht delen. Het was altijd gezellig. Je was vrolijk en grappig. Openhartig en oprecht. Enthousiast en energiek. Maar dat was slechts één kant van jouw karakter. Je was echt niet altijd vrolijk.

Pieken en dalen

Jij was manisch depressief. Dat was je al toen ik je leerde kennen, daar was je eerlijk over. Manisch depressiviteit is een bipolaire stoornis. Jouw stemming ging vaak naar de extremen. We zijn allemaal wel eens somber, vrolijk of iets daar tussenin, maar als jij vrolijk was, dan was je overdreven vrolijk. Druk en niet te stoppen.

En als je somber was, dan was je ook meteen héél erg somber en zelfs depressief. Jouw stemming ging op en neer tussen heel hoge pieken en extreem diepe dalen. Ik zie het als een chronische ziekte. Vaak sluimerend, maar altijd aanwezig.

Tot de telefoon ging

We hebben je allemaal wel eens manisch meegemaakt. Dan was je uitgelaten en voor mij zelfs wat vermoeiend. Depressief was je tijdens een vakantie met vrienden naar Tenerife, waar zelfs het mooiste uitzicht jou koud liet en we niet meer bij jou in de huurauto durfden te stappen.

Opgewekt, vrolijk en actief. Dat is hoe ik je zal herinneren.

Maar meestal was je stabiel en dan was je opgewekt, vrolijk en actief. En dat is hoe ik je zal herinneren. We hebben vijfentwintig jaar lang zoveel plezier gehad, gelachen, leuke dingen gedaan en gedeeld. We zagen elkaar niet meer elke dag, maar ik wist dat je er was. Totdat die ochtend in augustus de telefoon ging.

In mijn gedachten

Overleden. Zelfmoord. Onverwachts. Die woorden van onze wederzijdse vriendin hoorde ik wel, maar het zou nog enkele uren duren voordat het nieuws echt tot me doordrong. Maar sindsdien ben je niet meer uit mijn gedachten. Je hebt het dan ook wel ingewikkeld gemaakt voor ons allemaal. Als een vriend overlijdt, ben je verdrietig. Dat is normaal. Maar hier komen ook andere emoties bij kijken. Vaak terecht, soms ook onterecht.

Schuldgevoel

Zo knaagt er een schuldgevoel. Hebben we iets gemist? Had ik je vaker moeten bellen? Maar je leek stabiel, niemand heeft dit aan zien aankomen en we hadden regelmatig contact. Ik weet dat het schuldgevoel onterecht is. Manisch depressiviteit kan in een mum van tijd omslaan van stabiel naar uitersten.

Maar je leek stabiel, niemand heeft dit aan zien aankomen en we hadden regelmatig contact.

Wat je ertoe heeft gedreven om uit het leven te stappen, zullen we nooit weten. Maar wat het ook was, het is niet de reden geweest. Manisch depressiviteit is een ziekte. Daar ben je aan overleden en daar hebben we helaas niets aan kunnen doen.

Zoveel vragen

Soms ben ik ook een beetje boos op je. Ook onterecht, dat weet ik, maar wat zou ik graag even tegen je mopperen en op je schelden vanwege het leed dat je hebt achtergelaten. Zoveel verdriet bij je familie en je vrienden. Zoveel mensen die van je hielden. Zoveel onbeantwoorde vragen.

Heb je dan echt niet gezien hoe geliefd je was bij ongelooflijk veel mensen?

Waarom heb je dit aangedaan? Had je geen briefje kunnen achterlaten? Iemand om hulp kunnen vragen? Je hebt vast geen idee gehad wat je hebt aangericht. Maar heb je dan echt niet gezien hoe geliefd je was bij ongelooflijk veel mensen?

Mooie herinneringen

Het schuldgevoel en de boosheid zijn niet terecht. Het verdriet en het gemis zijn dat wel. Maar dit zal in de loop der jaren slijten. Wat altijd blijft, zijn de mooie herinneringen aan vijfentwintig jaar vriendschap en de blijdschap. De blijdschap dat je vijfentwintig jaar deel hebt uitgemaakt van mijn leven en het plezier dat je altijd meebracht met je vrolijkheid en enthousiasme.

Lieve vriend, we zullen je nooit vergeten.